Iedere schipper heeft te maken met het wieleffect
Tijdens het manoeuvreren heb je te maken met heel veel factoren: de vorm en het gewicht van je sloep of tender, de kracht van de motor, het type, plaatsing en vorm van de schroef, de weersomstandigheden, de plek waar je vaart, andere watergebruikers en ga zo maar door. Sommige factoren zijn steeds gelijk en sommige telkens weer (iets) anders. Dat maakt manoeuvreren een hele uitdaging, vaak spannend en erg leuk en bevredigend als het goed lukt.
De schroef op je sloep draait twee kanten op: linksom of rechtsom. Vanaf de achterkant van de motor kun je kijken welke kant de schroefas of het vliegwiel op draait. De kern van het wieleffect is dat het achterschip de neiging heeft om de draairichting van de schroef te volgen.
Heb je vragen aan onze expert?
Mail naar redactie@daemesenheeren.nl
Het wieleffect
Het achterschip volgt altijd de draairichting van je schroef. Draait je schroef rechtsom betekent het dat je achterschip tijdens het vooruit varen de neiging heeft om naar stuurboord te draaien. Bij vooruit varen merk je daar weinig van omdat je die beweging met het roer corrigeert.
Vooruit varen met een rechtse schroef = schroef draait rechtsom = achterschip neigt naar stuurboord = nagenoeg niet merkbaar.
Achteruit varen
Als je met een rechtsdraaiende schroef achteruit vaart zal de schroef in de achteruitstand linksom draaien. De sloep zal het achterschip naar bakboord draaien. Die neiging om de draairichting van de schroef te volgen is tijdens het achteruit varen veel groter. Je kunt deze beweging niet met je roer corrigeren. Er wordt tijdens het achteruit varen geen schroefwater langs het roer gestuwd waardoor deze onbruikbaar wordt. Zodra je over de achtersteven vaart stroomt er weer water langs het roer en kun je weer sturen.
Achteruit varen met een rechtse schroef = schroef draait linksom = achterschip beweegt naar bakboord = goed merkbaar.
Afmeren
Als je dit goed weet kun je dankbaar gebruik maken van het wiel-effect. Als je sloep een rechtse schroef heeft is afmeren over bakboord veelal het makkelijkst. Je vaart onder een hoek van 45 graden naar de aanlegplaats en het enige wat je moet doen is met het roer in de middenstand af en toe een klapje achteruit geven. Je achterschip zal naar bakboord draaien en je sloep vermindert tegelijkertijd vaart.
Met een rechtse schroef afmeren over stuurboord verloopt anders. Je vaart ook weer onder een hoek van 45 graden naar de aanlegplaats maar geeft op enkele meters van de kant roer naar bakboord. Je draait daarmee het voorschip af en je achterschip beweegt in de richting van de aanlegplaats. Nu af en toe een klapje achteruit geven anders klap je tegen de aanlegsteiger. Doordat je achterschip door het wieleffect naar bakboord wordt getrokken vertraag je de beweging van het achterschip naar stuurboord.
Keren
Het wieleffect is reuze handig bij het keren in smalle grachten waar je niet in één keer rond kunt. Met een rechtse schroef doe je dat over stuurboord en met een linkse schroef natuurlijk over bakboord.
Samengevat:
Wieleffect = achterschip volgt de draairichting van de schroef
Rechtse schroef:
- afmeren over bakboord
- noodstop roer naar bakboord
- keren in smal vaarwater over stuurboord
Linkse schroef:
- afmeren over stuurboord
- noodstop roer naar stuurboord
- keren in smal vaarwater over bakboord
Meer praktische informatie
