Waterbewegingen bij een varend schip

Regelmatig ontstaan gevaarlijke situaties door zuiging van grote schepen. Veel mensen vragen zich af hoe deze zuiging nou precies ontstaat, zodat ze beter voorbereid een passage of oploopmanoeuvre kunnen uitvoeren. Om te weten hoe het komt dat schepen naar elkaar toe gezogen worden bij een oploopmanoeuvre of van elkaar af geduwd worden bij een passage, is het belangrijk om te weten hoe het water zich in zo’n situatie gedraagt. Ook wordt hierdoor duidelijk waarom een schip in sommige situaties zelfs onbestuurbaar wordt. Door in de praktijk rekening te houden met de theorie, kun je vervelende of gevaarlijke situaties samen voorkomen.

Heb je vragen aan onze expert?
Mail naar redactie@daemesenheeren.nl

Grote schepen hebben een zuigende werking en veroorzaken een sterke stroming en draaikolken. Zij zorgen voor veel waterverplaatsing. Het water wordt aan de voorkant van het schip opzij geduwd en stroomt langs de zijkanten van het schip naar achteren. Aan de achterkant van het schip zorgt de schroef ervoor dat het water onder het schip nog meer naar achteren wordt geduwd.

Door die waterverplaatsing komen hoogteverschillen in het water en ontstaat zuiging omdat het water van hoog naar laag wil verplaatsen. Grote schepen houden altijd flinke afstand van de wal omdat ze door de zuiging naar de wal worden gezogen.

Het effect van zuiging is minder groot wanneer:

  • Het schip niet zo groot is
  • Diep water
  • Flinke afstand tot de wal

Als een klein schip wordt ingehaald door een groot schip, wordt het kleine schip op het moment van inhalen richting het grote schip getrokken. Hou dus afstand. Bedenk wel dat tijdens het passeren het waterpeil tussen het grote schip en de wal daalt, dus hou ook afstand van de oever.

Als het grote schip gepasseerd is, bereikt de hekgolf het kleine schip. Dit is altijd een lastig moment omdat deze een tegengestelde druk geeft (het water stroomt vanaf de andere kant langs het roer.) Door gas te minderen als de hekgolf je passeert, heb je zo kort mogelijk last van de golf en blijf recht achter het schip varen.

Als een klein schip een groot schip wil inhalen, wordt het kleine schip tijdens de manoeuvre door de stroming van het grote schip afgeremd. Haal grote schepen alleen in als er ruimte genoeg is en het snelheidsverschil groot is. Passeer bij het inhalen de boeg- en hekgolf zo haaks mogelijk, dan heb je zo kort mogelijk last van de tegendruk op je roer.

Meer praktische informatie